GÜMRÜK KAÇAKÇILIĞI

 Eşyayı, aldatıcı işlem ve davranışlarla gümrük vergileri kısmen veya tamamen ödenmeksizin ülkeye sokmak suçu yönünden yasal mevzuatın incelenmesi ve turistik kolaylıklar kapsamında yapılacak geçici ithalatın düzenleme ve koşullarının açıklanması  gerekmektedir: 

Turistik kolaylıklar  kapsamında  geçici ithalat;  

• 4458 sayılı Gümrük Kanununun 128-134, 234, 238 ve 241. maddeleri,

• Gümrük Yönetmeliğinin 171, 172, 177, 308-327 ve 376-394. maddeleri,

• 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 3, 16-44, 57, 116 ve 134. maddeleri,

• Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliğinin 27 ve 28. maddeleri,

• 4 Seri Nolu Gümrük Genel Tebliği (Geçici İthalat),

• Genelgeler ile düzenlenmiş ve anılan düzenlemeler uyarınca geçici ithalat  yönünden aşağıda belirtilen  usul ve ilkeler belirlenmiştir. 

29.09.2009 tarih ve 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4458 Sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar gereğince olağan durumda Türkiye Gümrük Bölgesi dışında ikamet eden, diğer bir ifadeyle yerleşik olan kişiler ikamet yerlerinde adlarına kayıtlı taşıtlarını turistik kolaylıklar kapsamında yurt dışından geçici olarak getirebilirler.

 !!!!!!!  Kişinin son bir yıl içerisinde 185 günden uzun bir süre Türkiye dışında bulunması halinde yurtdışında yerleşik olduğu kabul edilir. Diğer bir deyişle, taşıtın adına tescilli olduğu kişi ile vekaleten getirecek kişinin Türkiye’ye giriş yapmak istediği tarihten geriye doğru 365 gün içerisinde en az 185 gün yurt dışında bulunmuş olması gerekmektedir.

Bu şekilde Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişinin (emekliler dahil) taşıtı ile birlikte Türkiye’de kalabileceği azami süre 730 gündür.

Bir diğer ifadeyle taşıtın mülkiyet sahibinin gerçek kişi olması ve sahibi dışında başka bir şahıs tarafından getirilmesi halinde taşıtın maliki ile vekâleten getirecek olan kişinin yurt dışında yerleşik olmalarının gerektiği, başka bir deyişle, taşıtın adına tescilli olduğu kişi ile vekâleten getirecek kişinin, Türkiye'ye giriş yapılmak istenilen tarihten geriye doğru 365 gün içerisinde en az 185 gün Türkiye Gümrük Bölgesi dışında bulunmuş olmalarının gerektiği açıktır

Yabancılara ait taşıtlara verilecek süre bu kişilerin Türkiye de kalabilecekleri süre kadardır. (Örneğin Sarp Sınır Kapısından Türkiye’ye kimlikle giriş yapan Gürcistan Vatandaşına verilecek süre 180 günde 90 günü geçemeyeceğinden taşıtına da en fazla 90 gün süre verilir)

  Turistik kolaylıklar kapsamında getirilen taşıt için gümrük idaresine  taşıtın mülkiyet belgesi (taşıt, giriş yapacak kişiye ait değil ise geçerli bir vekâletname veya kiralama sözleşmesi), taşıta ait Türkiye’de geçerli sigorta poliçesi, kişinin pasaportu (ülkeye göre resmi hüviyet)  belgelerinin ibrazı gerekir.

  Türkiye’de yerleşik bir kişinin yurt dışından geçici olarak araç ithal etmesi mümkün olmadığı gibi,  yurt dışında yerleşik başka bir kişiye ait aracı vekaleten de olsa geçici olarak ithal etmesi mümkün değildir.

 Taşıtın mülkiyet sahibinin gerçek kişi olması ve sahibi dışında başka bir şahıs tarafından getirilmesi halinde taşıtın maliki ile vekaleten getirecek olan kişinin, yurt dışında yerleşik olmaları gerekmektedir. Diğer bir deyişle, taşıtın adına tescilli olduğu kişi ile vekaleten getirecek kişinin Türkiye’ye giriş yapmak istediği tarihten geriye doğru 365 gün içerisinde en az 185 gün yurt dışında bulunmuş olması gerekmektedir.

Yine yurt dışında araç satın alan kişinin, yurt dışında kaldığı sürelere bakılarak işlem yapılacak ve satın alan kişi eğer yurt dışında yerleşikse taşıt getirmesine izin verilecektir. 

Türkiye’ye turistik kolaylıklar kapsamında taşıt getirerek taşıtsız olarak yurt dışına çıkış yapılmak istenilmesi halinde en yakın gümrük idaresine başvurularak Geçici İthal Edilen Taşıtlara İlişkin Gümrük Genel Tebliği (Seri No:1) kapsamında taahhütname vermek suretiyle taşıtsız olarak yurt dışına çıkış izni alınarak veya gümrük idaresine taşıt teslim edilerek yurt dışına taşıtsız çıkış yapılabilir.

  Turistik kolaylıklardan istifade edilerek geçici ithali yapılan taşıt Türkiye’de yerleşik olsun ya da olmasın bir başkasına satılamaz.

 Türkiye’ye girişte geçerli bir sigorta poliçesi ibrazı zorunludur. Taşıtın sigorta poliçesinin bulunmaması ya da Türkiye’de geçerli olmaması durumunda gümrük idaresine en yakın yerden sigorta poliçesi düzenlettrilebilecektir. 

Yasal mevzuat yönünden yapılan bu tespitlerden sonra anılan konu ile ilgili olarak yüksek yargı kararlarına da değinmek gerekecektir. 

Bu konu ile ilgili olarak Yargıtay 7. Ceza Dairesinin 14.01.2013 tarih ve 2012/984 Esas, 2013/685 Karar sayılı kararında "...Yurt dışından antrepo ve geçici depolama, geçici ithalat, dahilde işleme ve gümrük kontrolü altında işleme rejimlerine göre eşya getiren kişilerin, bu eşyayı gümrük işlemine tabi tutmadan serbest dolaşıma sokma fiillerinin kabahat mi veya suç mu olduğunun tespiti bakımından eşyayı, belirtilen rejimler kapsamında yurda getirirken olayın başında güttükleri amaç ve kastları önem arz etmektedir. Bu rejimler kapsamında yurda eşya getiren kişiler, başlangıçta rejim hükümlerine uygun olarak iş ve işlem yapmak amacıyla eşyayı yurda getirip de sonradan kastlarını değiştirerek gümrük işlemlerini gerçekleştirmeksizin yurt içinde serbest dolaşıma sokmaları halinde kabahat oluşturan kaçakçılık fiilini işlemiş olacaklardır. Buna karşılık belirtilen rejimler kapsamında eşyayı yurda getirirken başlangıçta bu rejimleri kullanarak gümrük işlemi yaptırmamak ve bu suretle gümrük vergisi ödemeyerek yurt içinde serbest dolaşıma eşya sokmak kastıyla yurda araç ithal ettiklerinin tespiti halinde ise fiilin, olayın işlem özelliği de gözetilerek 5607 S.K.nun 3.maddesinin ilgili fıkrasındaki kaçakçılık suçunu oluşturabilecektir. Bu hususun yapılacak soruşturma veya kovuşturma sonunda anlaşılabileceğinde de kuşku yoktur..."  şeklindeki gerekçeler ile geçici ithalat kapsamında yurda ithal edilen eşya hakkında kaçakçılık suçunun ne suretle oluşabileceğine ilişkin ilkeler belirlenmiştir. 

Yukarıda açıklanan yasal mevzuat  ile yargı kararları ve tüm dosya kapsamı birlikte  dikkate alındığında; 

Turistik kolaylıklar kapsamında yapılacak geçici ithalat; yurt dışında en az 185 gün ikamet etmiş kişinin ikamet ettiği yabancı ülkede adına kayıtlı olan aracı vergisiz olarak yurda ithali ve Türkiye'de geçici süreli kullanımı için mümkündür. Bir diğer ifadeyle taşıtın mülkiyet sahibinin gerçek kişi olması ve sahibi dışında başka bir şahıs tarafından getirilmesi halinde taşıtın maliki ile vekâleten getirecek olan kişinin yurt dışında yerleşik olmalarının gerektiği, başka bir deyişle, taşıtın adına tescilli olduğu kişi ile vekâleten getirecek kişinin, Türkiye'ye giriş yapılmak istenilen tarihten geriye doğru 365 gün içerisinde en az 185 gün Türkiye Gümrük Bölgesi dışında bulunmuş olmalarının gerektiği açıktır. Dosyaya konu olayda sanığın Gürcistan ülkesinden satın aldığı taşıtın Gürcistan uyruklu bir kişi tarafından yolcu beraberi eşya  kapsamında Türkiye Gümrük Bölgesine getirilerek sanığa teslim edilmesi, taşıtı getiren Gürcistan uyruklu kişinin taşıtsız bir şekilde yaya olarak yurtdışına çıkış yapması, taşıtı Türkiye'de teslim alan sanığın ise yakalama tarihine kadar bu taşıtı kullanması, Geçici İthalat Rejimi Turistik Kolaylıklar kapsamında getirilen taşıtlar için öngörülen mevzut hükümleri gereğince sanığın Türkiye Gümrük Bölgesine en son giriş tarihinden itibaren geriye doğru 1 yıl içinde 185 gün Türkiye Gümrük Bölgesi dışında ikamet etmediğinin tespit edilmesi sebebiyle, Gürcistan trafik siciline kayıtlı taşıtın yürürlükte olan mevzuata göre sanık veya bir başkası tarafından Geçici İthalat Rejimi Turistik Kolaylıklar kapsamında ülkeye getirilmesinin mümkün olmaması, olayda vekâlet ile taşıt getirme koşullarının da bulunmaması karşısında, oluş şekli belirtilen eylemde, 28/06/2014 tarihinde yürürlüğe giren 6545 sayılı Kanunla 5607 sayılı Kanunun 3/2 maddesinde yapılan değişiklikle suçun unsuru haline gelen, aldatıcı işlem ve davranışın var olduğunun kabul edilmesi gerektiği, belirtilen rejimler kapsamında eşyayı yurda getirirken başlangıçta bu rejimleri kullanarak aldatıcı işlem ve davranışlarla gümrük işlemi yaptırmamak ve bu suretle gümrük vergisi ödemeyerek yurt içinde serbest dolaşıma eşya sokmak kastıyla.........